TÜRKİYE'DE TAHKİMDE SÜRELERE İLİŞKİN KISA BİR HUKUKİ DEĞERLENDİRME

Türkiye'de tahkim süreci, tarafların iradesine dayalı olarak belirlenen sürelerle yürütülmekle birlikte, yasal düzenlemeler de sürelere ilişkin genel çerçeveyi çizmektedir. Kanunda belirlenen kesin süreler hariç, hakem sürelere ilişkin kararlarında tam bir serbestliği haizdir. Tahkimde sürelerin belirlenmesi, uyuşmazlıkların hızlı ve etkin bir şekilde çözülmesini sağlamak açısından büyük öneme sahiptir.

Tahkimde sürelere ilişkin temel düzenlemeler şunlardır:

HAKEM KARARLARININ VERİLME SÜRESİ

Yargılama ve kararın yazımı için verilen süre; kurumsal tahkimde ilgili kurumun kurallarına, ad-hoc tahkimde ise tarafların iradesine bağlıdır. Hakem gerekli görmesi halinde bu sürenin uzatılmasına karar verebilmektedir.

TAHKİM BAŞVURUSUNA CEVAP SÜRESİ

Tahkim talebinde bulunulan tarafın, tahkim talebine cevap vermesi için genellikle taraflarca belirlenen veya tahkim kurallarıyla ya da HMK'da düzenlenen bir süre öngörülür. Örneğin, İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) kurallarına göre, tahkim talebine cevap süresi 30 gündür.

SÜRELERİN BELİRLENMESİNDE TARAF İRADESİ

Taraflar, tahkim anlaşmasında veya tahkim sürecinde uygulanacak usul kurallarını belirlerken süreleri serbestçe kararlaştırabilir. Ancak, taraflarca belirlenmeyen durumlarda, hakem/hakem heyeti veya tahkim kurumu süreleri belirler.

SÜRELERİN UZATILMASI

Tahkimde verilen süreler, tarafların ortak iradesiyle veya hakem/hakem heyetinin gerekçeli kararıyla uzatılabilir.

ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRELER

Tahkimde ileri sürülen uyuşmazlıklar, taraflarca kabul edilen maddi hukuka tabi zamanaşımı ve hak düşürücü süreler içinde tahkime götürülmelidir. Tahkim süreci, zamanaşımı sürelerini kesen veya durduran bir etki yaratabilir.

Sonuç olarak, tahkimde süreler, hem yargılamanın etkinliği hem de tarafların haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Tarafların ve hakem/hakem heyetinin, sürelerin etkin bir şekilde yönetilmesine dikkat etmeleri, tahkim sürecinin başarıyla sonuçlanmasını sağlayacaktır.

Av. Selcen Bayün

Kurumsal tahkim kurallarına örnek olarak aşağıdaki alan adları üzerinden incelemeler yapabilirsiniz.

Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için https://tahkim.barobirlik.org.tr/Tahkim-Kurallari

İSTAC İstanbul Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://istac.org.tr/tr/uyusmazlik-cozumu/tahkim/tahkim-kurallari/

ICC Türkiye TOBB Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://www.tobb.org.tr/HukukMusavirligi/Sayfalar/TOBBTahkimiveTahkimSozlesmesi.php