TAHKİM VE DEVLET YARGISI (MAHKEMELER) ARASINDAKİ FARKLAR

Türkiye'de Devlet yargısı ve Tahkim yargılaması; uyuşmazlık çözümünde iki farklı yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Devlet yargısı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti Anayasası Madde 9'dan kaynağını alan kamu otoritesine dayalı bir çözüm yoludur. Tahkim ise; tarafların yasaların tahkim yargılaması için cevaz verdiği hususlardaki uyuşmazlıklarda, Devlet mahkemeleri yerine, kendi belirledikleri hakemler veya bir tahkim merkezi aracılığı ile uyuşmazlığın giderilmesine dayalı bir çözüm yoludur.

Tahkim ile Devlet yargısı arasındaki temel farklar;

• ESNEKLİK: Tahkim, taraflara uyuşmazlık sürecini ve hatta uygulanacak hukuk kuralları da dahil hakem seçme özgürlüğü de tanırken; Devlet yargısında ise belirli usul kuralları ile sıkı sıkıya bağlı şekilde yargılamanın yürütülmesi öngörülmüştür.

• HIZ VE GİZLİLİK : Tahkim yargılaması, tercih edilen tahkim merkezinin veya tahkim sözleşmesinin kabul ettiği kurallar nezdinde belirlenen sürelerde görülür ve yargılama gizli tutulurken; Devlet yargısında yargılama aleni olarak sürdürülmekte ve yargılama süreci daha uzun olabilir.

• KARARLARIN BAŞLAYICILIĞI: Tahkim kararları sınırlı sebeplerle iptal edilebilirken; Devlet yargısında esastan ve usulden inceleme yapma yetkisi olan istinaf ve temyiz gibi denetim mekanizmaları mevcuttur.

• MASRAFLAR: Tahkim masrafları; başvurulan tahkim yoluna, uyuşmazlıkların büyüklüğüne ve türüne, hakemlerin ücretine bağlı olarak değişebilirken; Devlet yargısında harç ve diğer yargılama giderleri İdare tarafından belirlenir.

Av. Selcen Bayün

Kurumsal tahkim kurallarına örnek olarak aşağıdaki alan adları üzerinden incelemeler yapabilirsiniz.

Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için https://tahkim.barobirlik.org.tr/Tahkim-Kurallari

İSTAC İstanbul Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://istac.org.tr/tr/uyusmazlik-cozumu/tahkim/tahkim-kurallari/

ICC Türkiye TOBB Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://www.tobb.org.tr/HukukMusavirligi/Sayfalar/TOBBTahkimiveTahkimSozlesmesi.php